CSRD: rem of versneller voor zakelijke groei?

CSR-wat?!

De CSRD wetgeving is een wake-up call voor beursgenoteerde bedrijven en andere grotere bedrijven om sneller en beter werk te maken van hun duurzaamheidsrapportage en -inspanningen. Het MKB is formeel nog niet aan zet maar krijgt steeds vaker klantvragen om data op te leveren.

Wakker worden, MKB!

Zo hoorde ik onlangs van een MKB telecompartij die van een grote klant een brief ontving met de vraag of men uiterlijk dezelfde maand (!) nog wilde bevestigen dat men in 2030 een vermindering van 55% CO2 heeft gerealiseerd. Die wake-up call is dus elders ook luid en duidelijk hoorbaar.

Veel ondernemers en directeuren in MKB hebben vreemd genoeg in de eerste helft van 2024 überhaupt nog niet gehoord van CSRD. CSRD staat voor de Corporate Sustainability Reporting Directive en is een vanuit Brussel verplichte duurzaamheidsrapportage voor multinationals en grotere bedrijven. Bedrijven die voldoen aan twee van deze drie criteria zijn rapportageplichtig per 1 januari 2026: meer dan 250 medewerkers, 50 miljoen omzet en een balanstotaal van 25 miljoen.

Ik hoor je denken: dat is weer extra bureaucratie en ‘red tape’ vanuit de overheid, waar het bedrijfsleven niets mee opschiet. En: dit kost vooral tijd, energie en budget, toch?!

Ik zie duurzaamheid niet alleen als een noodzakelijke voorwaarde voor groei op langere termijn maar ook als een versneller van die groei.

Duurzaamheid: gezond verstand

De volgende trends maken dat het inbouwen van duurzaamheid in je bedrijfsvoering steeds meer ‘common sense’ wordt, een zaak van gezond verstand en slim ondernemen is:

• Krapte op de arbeidsmarkt: werknemers worden steeds kritischer op hun werkgever en willen zich meer kunnen associëren met een sterk werkgeversmerk dat impact maakt
• Publieke tenders: de overheid hanteert steeds vaker duurzaamheid als een knock-out criterium bij grotere aanbestedingen. De verwachting is dat dit ook in het private domein gaat gelden
• Kapitaalinjectie: banken en andere vermogensverstrekkers hanteren meer en meer ESG-criteria (ESG: Environment, Social, Governance) bij het verstrekken van leningen en financiering
• Eindafnemers leggen de lat qua duurzaamheid steeds hoger. Nichepartijen als Seepje en Tony’s Chocolonely tonen in consumentenmarketing aan in welke richting de zakelijke markt steeds meer ontwikkelt
• Door nieuwe wetgeving zoals de Green Deal en CSRD ontstaat een duurzaamheidsbeweging in de hele keten: grotere bedrijven stellen aan hun ketenpartners steeds hogere eisen

Kortom: je business krijgt vleugels dankzij het omarmen van duurzaamheid en CSRD – mits je ’t praktisch aanvliegt.

Wat heeft dutchmarq vanuit het vakgebied in B2B marketing en sales te maken met duurzaamheid en CSRD? Ik ben ervan overtuigd dat verduurzaming – met CSRD als vehikel – ook in het commercieel domein leidt tot duurzamer waardecreatie: door betere positionering, waardevollere branding, aantrekkelijkere arbeidsmarktcommunicatie, grotere kans op het winnen van (public) tenders en langduriger klantrelaties.

Waardecreatie: liefst zes dimensies

Op papier lijkt duurzaamheid, marketing en sales voor sommigen een onnatuurlijke combinatie. Maar in essentie hebben marketing, sales en business development alles met waardecreatie te maken. Voorheen was waardecreatie vooral gericht op de eigen bedrijfseconomische waardevergroting: omzet, winst, marge, EBITDA. Daarna ontstond een beweging die uitging van wederzijdse waardecreatie: wat goed is voor je klant is ook goed voor jou. Waardecreatie voor de maatschappij komt daar nu bij: als je als onderneming netto meer waarde creëert dan vernietigt, is je bijdrage een positieve. In onderstaande illustratie is deze waardecreatie uitgesplitst naar zes soorten kapitaal, met aandacht voor waardecreatie van zowel intellectueel kapitaal, financieel kapitaal, natuurlijk kapitaal, geproduceerd kapitaal, menselijk kapitaal als sociaal netwerkkapitaal (blog gaat door onder illustratie).

bron: BureauOm, Paul van Ruiten.

De praktijk

Wat gebeurt er in de praktijk?!

Duurzaamheidsrapportages moeten van de wetgever beoordeeld worden door een accountant. De grote accountantsbureaus hebben een nieuw taak en daarmee een nieuw verdienmodel. Zij hebben de afgelopen jaren eigen ESG- en CSRD expertise opgebouwd. Accountants voor grootbedrijf en MKB hebben in veel gevallen een eenzijdige blik op rapportage vanuit een puur bedrijfseconomisch en financieel perspectief en ontberen de technische kennis voor biet-financiële rapportages. De grotere bedrijven kunnen daarbij gebruikmaken van vaak digitale gegevensuitwisseling door gebruik te maken van standaardberichten op basis van het zogenaamde XBRL-protocol. MKB-bedrijven worstelen voorlopig met diverse, vaak niet eenduidige verzoeken tot het verstrekken van gegevens en informatie via allerhande invulformulieren en -lijstjes.

In veel gevallen wordt CSRD nodeloos complex gemaakt vanuit micromanagement en een open begroting.

Dat kan en moet anders.

Lang niet alle aspecten vanuit de CSRD doen ertoe vanuit MKB perspectief. Tegelijkertijd kunnen grotere bedrijven input verlangen van klanten en leveranciers op liefst 70 mogelijke aspecten (‘datapunten’) en 10 duurzaamheidsthema’s. Dit levert kortom extra lastendruk op. Naast het inzicht krijgen in wat duurzaamheid echt betekent voor een niet CSRD-plichtige onderneming, is het zaak eerst in kaart te brengen welke echte risico’s en kansen er zijn voor jullie onderneming. Formeel heet dat de dubbele materialiteitsanalyse. Voor MKB spelers kan die analyse vlot gemaakt worden en compact zijn. Een aantal aspecten hebben jullie zelf waarschijnlijk al scherp, vanuit milieustandaarden of regelgeving (‘SPOTLIGHT’). Daarnaast zijn er mogelijk onbekende aspecten in jullie bedrijfsvoering met grote impact en blinde vlekken met een grote maatschappelijke betekenis. Voor MKB bedrijven is er een

Bron: BureauOm, Paul van Ruiten.

Adviesgesprek MKB

Momenteel maakt dutchmarq in samenwerking met BureauOm en Paul van Ruiten – voormalig directielid van Royal HaskoningDHV, auteur van het boek Impactvol Ondernemen en duurzaamheidsexpert – afspraken voor een vrijblijvend adviesgesprek met MKB bedrijven die voor deze opgave staan. We helpen je om betekenis te geven aan duurzaamheid voor jullie onderneming, en helpen met het in kaart brengen van zowel de onbekende aspecten als blinde vlekken om vandaaruit praktische stappen te zetten. Zo helpen we je ook om je voor te bereiden op heel concrete vragen van klanten en leveranciers die wel CSRD-plichtig zijn.

Dit kosteloze adviesgesprek is bedoeld om praktische quickwins en andere suggesties bij de aanpak van CSRD vast te stellen inclusief een mogelijke vervolgstap. We maken kortom praktisch een eerste inschatting van jullie blinde vlekken en onbekende en dus ook onderbenutte aspecten.

Neem contact op voor het maken van een afspraak.